Ảnh minh họa. Nguồn: Parkway Cancer Centre
Nguyên nhân nào gây ra cơn đau do ung thư?
Cơn đau do ung thư nói chung là do ung thư xâm nhập và làm tổn thương các mô hoặc cơ quan xung quanh trong cơ thể. Tuy nhiên, không phải tất cả những cơn đau mà bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối gặp phải đều do ung thư trực tiếp gây ra. Ước tính có khoảng 5–10% cơn đau ở bệnh nhân ung thư là do điều trị ung thư (ví dụ như đau loét miệng sau khi hóa trị) và tới 20% cơn đau có thể không liên quan đến bệnh ung thư (ví dụ như viêm xương khớp đầu gối).
Có phải tất cả các bệnh nhân ung thư đều phải chịu những cơn đau dữ dội do ung thư không?
Người ta tin rằng tất cả bệnh nhân ung thư sẽ phải chịu đựng những cơn đau do ung thư nghiêm trọng. Nhưng điều này là không đúng sự thật. 25% bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối có thể không gặp bất kỳ đau đớn nào trong suốt hành trình ung thư, khoảng 50% có thể bị đau nhẹ đến trung bình và chỉ 25% có thể bị đau nặng do ung thư, trong đó 5% có thể đau rất nặng.
Làm thế nào để kiểm soát cơn đau do ung thư?
Bác sĩ ung thư nội khoa đang điều trị cho bạn sẽ đánh giá (các) nguyên nhân gây ra cơn đau. Nếu nguyên nhân là do khối u và có thể xạ trị, hóa trị hoặc các phương pháp điều trị ung thư khác để thu nhỏ khối u, thì có thể làm giảm cơn đau do ung thư.
Trong khi đó, bệnh nhân có thể dùng một số loại thuốc giảm đau như paracetamol, các thuốc chống viêm không steroid (ví dụ: diclofenac, naproxen, etoricoxib hoặc celecoxib) và các thuốc nhóm opioid nhẹ (ví dụ tramadol).
Trong trường hợp đau nặng, có thể sử dụng các thuốc nhóm opioid mạnh như morphin, oxycodone hoặc fentanyl để kiểm soát cơn đau.
Bệnh nhân ung thư bị đau do căn nguyên thần kinh hoặc đau dây thần kinh cũng có thể dùng các loại thuốc bổ sung khác như pregabalin hoặc gabapentin.
Uống morphin thường xuyên hoặc các thuốc nhóm opioids mạnh khác để giảm đau có thể gây nghiện không?
Hành vi (hoặc nhu cầu) sử dụng morphin hoặc các thuốc nhóm opioids mạnh khác để kiểm soát cơn đau không phải nghiện. Ở Singapore, những bệnh nhân đang dùng morphin hoặc các thuốc nhóm opioid mạnh dưới sự giám sát thận trọng của bác sĩ có kinh nghiệm không thấy dẫn đến các vấn đề về nghiện.
Khi cơn đau do ung thư có thể được giảm bớt bằng các phương pháp khác (ví dụ như xạ trị để giảm đau xương do ung thư), thì liều lượng morphin hoặc các thuốc nhóm opioids mạnh có thể làm giảm đáng kể hoặc thậm chí hết đau.
Tôi có nên lo lắng về tác dụng phụ của morphin hoặc các thuốc nhóm opioids mạnh khác không?
Morphin hoặc các thuốc nhóm opioids mạnh khác có thể gây ra ba tác dụng phụ phổ biến: buồn ngủ, buồn nôn / nôn và táo bón. May mắn là, những tác dụng phụ này có thể được kiểm soát tương đối dễ dàng.
Buồn ngủ thường xảy ra khi bệnh nhân mới bắt đầu dùng thuốc hoặc khi tăng liều. Sau một vài ngày tình trạng đó sẽ được cải thiện. Có thể giảm tình trạng buồn ngủ dai dẳng hoặc trầm trọng bằng cách giảm liều hoặc ngừng thuốc.
Cứ 3 người dùng thì có 1 người gặp triệu chứng buồn nôn và nôn. Bệnh nhân có thể được cho dùng loại thuốc chống nôn như metoclopramid, domperidon hoặc ondansetron. Về lâu dài, các triệu chứng này thường biến mất sau khi bệnh nhân quen với thuốc.
Táo bón do thuốc nhóm opioid là một tác dụng phụ thường gặp. Uống đủ nước và dùng thuốc nhuận tràng thông thường như senokot hoặc lactulose có thể kiểm soát táo bón dễ dàng.
Bác sĩ ung thư nội khoa đang điều trị cho bạn là người kiểm soát cơn đau do ung thư tốt nhất. Họ cũng có thể chuyển bạn đến một bác sỹ chuyên khoa chăm sóc giảm nhẹ để cùng kiểm soát cơn đau do ung thư. Họ có thể cùng nhau lên kế hoạch kiểm soát cơn đau bao gồm việc dạy bạn và (những) người chăm sóc bạn các biện pháp đối phó với cơn đau và kết hợp các loại thuốc giảm đau khác nhau để kiểm soát cơn đau tốt hơn và ít tác dụng phụ nhất.
Hana-Med sưu tầm
Nguồn: Parkway Cancer Centre
Link gốc bài viết: https://www.parkwaycancercentre.com/ae/news-events/news-articles/news-articles-details/5-common-questions-about-cancer-pain-answered
Hotline tư vấn: 0969311088 (Ms. Hana)